Dolteniacz | Joanna Rajkowska
Pop Culture Gallery @Stary Browar
ul. Półwiejska 42
Wystawa: 16.05.-01.06.2025
WT-ND 12-20
Noc Muzeów: 12-21
Dotleniacz był czymś pomiędzy zbiorową halucynacją i sanatorium pod chmurą ozonowanego powietrza. Historia placu “na którym tyle krwi spłynęło”, Placu Grzybowskiego w Warszawie, zarastała humusem – żyzną ziemią. Rozkładała się tam pamięć i powstawała nowa historia: historia oddychania, patrzenia, transu, trwania tu i teraz. Mieszały się porządki społeczne i polityczne, kiełkowały idee a pozostałości po potwornościach były odczarowywane przez pomarańczowe karasie i lilie wodne. Nie, nie oznaczało to zapomnienia. Oznaczało to przejęcie historii przez ciało. Ludzkie i zwierzęce, a także ciało ziemi.
Joanna Rajkowska
Wystawa „Dotleniacz Joanny Rajkowskiej” to niezwykle poruszająca opowieść o projekcie, który na krótki czas zmienił nie tylko przestrzeń Placu Grzybowskiego, ale i sposób myślenia o miejskim krajobrazie, pamięci oraz wspólnocie. Setki zdjęć dokumentujących historię instalacji – od momentu jej powstania po zniknięcie – tworzą wizualną mapę doświadczenia, które, choć tymczasowe, na trwałe wpisało się w kulturową tkankę Warszawy.
Towarzyszące wystawie audio z komentarzem artystki, historyczne znalezisko – niemiecki hełm wykopany podczas prac nad stawem – oraz film dokumentalny dodają projektowi głębi i kontekstualnego zakorzenienia. Razem tworzą narrację, która unaocznia, jak bardzo przestrzeń publiczna przesiąknięta jest nieoczywistymi znaczeniami i pamięcią.
Plac Grzybowski – miejsce styku przeszłości i teraźniejszości, religii i codzienności, luksusu i zaniedbania – staje się dzięki Rajkowskiej sceną dla cichej, ale silnej interwencji. „Dotleniacz” nie był po prostu obiektem; był sytuacją, która zawiesiła znane porządki i stworzyła możliwość współobecności. Tymczasowe jezioro w centrum miasta, wyjęte z miejskich podziałów, było miejscem otwartym – wolnym od schematów, w którym zróżnicowane warstwy historii mogły się spotkać, choć na chwilę.
Wystawa przypomina o tej utopii – delikatnej, efemerycznej, ale jakże potrzebnej. W świecie fragmentarycznym i atomizowanym „Dotleniacz” był aktem wspólnego oddechu.
Otwarcie wystawy 16 maja 2025, Pop Culture Gallery @Stary Browar
Dokumentacja projektu „Dotleniacz” na Placu Grzybowskim w Warszawie:
