Galeria Centrala
Plac Cyryla Ratajskiego 6a, 61-726 Poznań
12-18.06.2023
17.06.2023, finisaż wystawy i artist talk
Kurator wystawy: Mateusz Bieczyński
Współpraca: Anka Gregorczyk
Festiwal Poznań Art Week 2023 „Lokalnie” został sfinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „Interwencje 2023” oraz ze środków Urzędu Miasta Poznania.
——————————————
Wystawa prezentuje prace fińskiego artysty i aktywisty Klausa Welpa pochodzące z różnych okresów jego twórczości. Koncentruje się przede wszystkim na jego działalności jako aktywisty krytycznie komentującego aktualne wydarzenia społeczne i polityczne. Prace Welpa charakteryzuje prostota i bezpośredni przekaz. Stanowią one wypadkową jego doświadczeń jako grafika-artysty i ilustratora prasowego. Niejednokrotnie – jak mówi sam artysta – komentuje on wydarzenia pod presją czasu – komentuje wydarzenia, które wymagają reakcji.
Louserit Vuittuun (ang. Fuck the losers), 2011
Parodia reklamy – plakat i okładka książki
Fałszywa reklama próbuje ujawnić postawę stojącą za luksusowymi markami i sposób, w jaki konsument stara się odróżnić siebie od przeciętnych ludzi do klasy wyższej. Modelka po lewej to fińska aktorka Laura Birn. Budżet sesji zdjęciowej wyniósł 10 euro, cena torby z pchlego targu i taniego wina musującego.
Sauli Finland (parodyportret prezydenta Finlandii Sauli Niinistö) 2022
ilustracja dla Kuukausiliite – magazyn
Wskaźnik akceptacji prezydenta w Finlandii jest zdumiewająco wysoki, nawet 92% populacji. Ślepa ufność w umiejętności i intencje prezesa pojawia się niekiedy jako postawa kultowa. Ilustracja próbuje zakwestionować ten status quo.
Próba narodu, 2020
Ilustracja do gazety Helsingin Sanomat
Ilustracja przedstawia sytuację w USA i symbol narodu, Statuę Wolności, jako manekina z wypadku samochodowego. Pyta, jak naród przetrwa zderzenie skrajnie prawicowych ataków trumpistów na system demokratyczny.
Czas przewodzić, Sanna Marin, 2021
Plakat kampanii dla Greenpeace Finlandia
Greenpeace poprosił firmę Welpa o przeprojektowanie okładki magazynu Time dla Sanny Marin, aby położyć nacisk na zmiany klimatyczne. 2,5-metrowy plakat został wywieszony przed siedzibą partii Sanna Marins SDP, a także podczas demonstracji przed miejscem, w którym odbywały się rządowe rozmowy budżetowe. Plakat obrazuje konieczność szybkich działań w celu uniknięcia zmian klimatycznych.
FIFA w Katarze 1, 2022
Ilustracja do gazety Helsingin Sanomat
Firma Helsingin Sanomat zamówiła duże ilustracje do artykułu ukazujące okropne okoliczności, w jakich stanęli pracownicy migrujący przy budowie stadionów piłkarskich w Katarze. Ilustracje przedstawiają mordercze podejście ogromnego biznesu stojącego za imprezą sportową do nisko opłacanych pracowników w warunkach zagrażających życiu.
Fifa in Qatar 2, 2022 Ilustracja do gazety Helsingin Sanomat
Fifa in Qatar 3, 2022 Ilustracja do gazety Helsingin Sanomat
Wolność życia kobiety, 2022
Plakat dla działaczy na rzecz praw kobiet w Iranie
Obrońcy praw kobiet w Iranie poprosili wielu plakacistów o pomoc w walce z mizoginicznym i opresyjnym reżimem.
Świat Trumpa, 2017
Plakat do gazety Helsingin Sanomat
Największa gazeta w Finlandii, Helsingin Sanomat, poprosiła wybranych artystów o wykonanie dla nich plakatu o wolności słowa. Plakat przedstawia egoistyczny, brutalny, mizoginiczny i pełen złudzeń świat Trumpa – ale przede wszystkim niedojrzałe, zastraszające dziecko, jakim jest Trump.
Błąd Putina, 2022
Ilustracja na okładce magazynu Suomen Kuvalehti
Okładka została zamówiona następnego dnia po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, a Welp wykonała ją w tym samym dniu, w którym miała zostać wydrukowana na okładce kolejnego numeru.
Metamorfozy Franza Kafki, 2015
Plakat na stulecie wystawy
na Międzynarodowym Biennale Plakatu w Meksyku 2015
Uratuj Lapinlahti plakatem, 2023
Zaproszenieplakat na plakatkonkurs
Jako nastolatek w bibliotece małego fińskiego miasteczka natknąłem się na książkę o polskim plakacie. Książka przedstawiała plakaty teatralne i kulturalne w okresie PRL-u. Te plakaty miały na mnie ogromny wpływ. Byłem zahipnotyzowany mocą mrocznych i surrealistycznych obrazów, ale przede wszystkim ich przeciwstawnym, wzniosłym przesłaniem. Pod presją sowiecką i surową cenzurą tamtych czasów artyści ci musieli ukrywać swój bunt na widoku.
Pod wrażeniem tych plakatów skończyłem studia w zakresie grafiki, fotografii i komunikacji wizualnej w Finlandii, Meksyku i Niemczech. Związek Radziecki się rozpadł, a mój drugi kraj rodzinny, Niemcy, szczęśliwie znów się zjednoczył. Jak wielu, naiwnie myślałem, że demokracja i wolność słowa zwyciężą. Niewiele wiedziałem.
Walka o przestrzeń wizualną jest zaciekła, a społeczeństwo jest nieustannie bombardowane przez różne media. Potrzeba przeciwstawiania się i opierania się dyskryminującym, nieetycznym i samolubnym ideom nie zniknęła. Ale gdzie na tym wizualnym polu bitwy znajdują się nasze ukochane formy medialne, plakat, a także ilustracja redakcyjna? Można powiedzieć, że dni ich świetności już minęły; media drukowane są staromodne, niezrównoważone środowiskowo, sztywne i powolne w sposobie przekazywania idei. Instagram, memy, gify i inne opublikowane wypowiedzi wizualne przejmują kontrolę. Ale patrząc z szerszej perspektywy, sztuka plakatu i internetowe formy komunikacji wizualnej mają ze sobą wiele wspólnego.
Osobiście nigdy nie odczuwałem wielkiej potrzeby prezentowania swoich prac w galeriach sztuki. Odniosłem wrażenie, że sposób załatwiania spraw w sztukach plastycznych był zbyt pośredni i celowo niejednoznaczny. Znaczenie dzieła sztuki jest często ukryte tak głęboko, jak to tylko możliwe. Dziś artysta nie jest do tego zmuszany, nie tak jak ci polscy plakaciści. Co więcej, w sztukach plastycznych klarowny przekaz wizualny określany jest często jako uproszczenie – w plakacie jest odwrotnie. Przekaz powinien być jak najbardziej ostry, jasny i zrozumiały – oczywiście z wizualnym haczykiem i zabójczą kopią. Mechanizm ten działa również online. Pomijając zdjęcia uroczych kociąt i szczeniąt, jasny pomysł wizualny przyciąga największą uwagę w kanałach i strumieniach online.
Sposób powielania plakatu lub ilustracji redakcyjnej w setkach, a nawet tysiącach egzemplarzy sprawia, że jest to wielka demokratyczna forma sztuki i komunikacji. Prawie każdy może sobie pozwolić na jego posiadanie. To nie tylko drogi, unikatowy przedmiot do powieszenia na ścianie biura bankiera lub do kolekcji w galerii. Druk cyfrowy jest szybki i sprawia, że małe nakłady są tanie.
Widzieliśmy, jak wielkie globalne ruchy mogą zapoczątkować małe rzeczy. Ruch Me Too, Black Lives Matter i inne ruchy na rzecz praw obywatelskich doprowadziły do masowych demonstracji. Ludzie niosą własnoręcznie wykonane lub wydrukowane plakaty, a następnie zdjęcia z wydarzeń krążą w mediach. Czekając na przełomowy ruch wokół naszego największego problemu życia i śmierci – zmiany klimatu – musimy nadal wysyłać sygnały wizualne. Może jeden plakat, ilustracja redakcyjna lub jedno oświadczenie wizualne umieszczone w Internecie lub na ścianie, może być kolejną iskrą.
Klaus Welp
