26/04 – 25/05/2024

Grzeszykowska / Kędziora / Kobierzyńska / Kulesza / Orłowska
kuratorka Kamila Kobierzyńska

wernisaż 26.04. 2024 r. g. 19 
Galeria Centrala 
Pl. Ratajskiego 6a, Poznań

Aneta Grzeszykowska, praca z serii Mama
Dzięki uprzejmości Artystki, Galerii Raster i Lyles and King Gallery

Widzę kolistą linię horyzontu, który zamyka dolinę ze wszystkich stron. Widzę wzburzony, mętny potok, w którym płynie między wzgórzami. Widzę drzewa potężnymi nogami wrośnięte w ziemię jak jednonogie znieruchomiałe zwierzęta. Bezruch tego, co widzę jest pozorny. Gdy tylko zechcę, mogę przenikać przez pozory. Wtedy pod korą drzew zobaczę ruchome strumyczki wody i soków, które krążą tam i z powrotem, w górę i w dół. (…) Że jestem patrzeniem, bez refleksji, bez żadnej oceny, bez uczuć. I zaraz odkrywam inną rzecz – że potrafię patrzeć także poprzez czas, że tak samo jak zmieniam punkt widzenia w przestrzeni, mogę go zmienić także w czasie, jakbym było strzałką na ekranie komputera, która jednak porusza się sama z siebie albo po prostu nic nie wie o istnieniu poruszającej ją dłoni.

Olga Tokarczuk, Dom dzienny, dom nocny

Autorki biorące udział w wystawie pracują w sferze fotografii, częściowo rozszerzając pole tego medium o wykorzystanie tkanin oraz elementów organicznych, które składają się na instalacje. Praca „Zaświaty” Anny Orłowskiej to echo rodzinnych opowieści. Artystka przenosi nas do starej wsi Sandowitz, dzisiejszych Żędowic, gdzie stoi młyn wodny, wokół którego skupiają się losy kolejnych rodzinnych pokoleń. To zwodnicza podróż po skrawkach wspomnień, dawnych fotografii, ciepła. Artystka wykorzystuje złoża rudy darniowej z rzeki płynącej obok rodzinnego domu, w której moczy tkaniny i następnie umieszcza na nich fotografie. Na wystawie kadry z archiwum Autorki zestawione są z czarno-białymi fotografiami z rodzinnego, nieczynnego już młyna. Praca „Mama” Anety Grzeszykowskiej czerpie z doświadczenia relacji rodzicielskiej, gdzie ważną częścią przygotowanych prac jest współudział jej córki Franciszki. Praca za punkt wyjścia obiera jedną z fundamentalnych relacji społecznych – związek matki i córki. Grzeszykowska tworzy sytuację, w której córka animuje rzeźbiarski wizerunek własnej matki. Matka staje się lalką, artystka zaś przekazuje swoją rolę córce – cedując na nią własne cechy, pokusy i ambicje twórcze. Kamila Kobierzyńska w swojej premierowej pracy „I wish I could eat the salt off” spogląda na siebie z przeszłości tworząc miejsce dla uznania ówczesnych, dziecięcych krzywd. Przygotowana tkanina nosi wiele zabrudzeń, niczym powiększenie kratki ze szkolnego zeszytu, a także uproszczony rysunek postaci dziecka z rozbitymi kolanami – wszystko zostało przeskalowane. Awers i rewers tkaniny pracują razem ze światłem nakładając się na siebie. Anna Kędziora od kilku lat określa  szeroki obszar swoich poszukiwań twórczych jako „Conflicted Landscapes”. Prace zaprezentowane na wystawie poświęcone są rzece Ren, którą Artystka czujnie i czule obserwuje od lat coraz bardziej nadając jej cechy stworzenia, a nie służalczego przedmiotu. Fotografie jakie wykonała są pierwotnie naświetlone na materiale natychmiastowym polaroid, a później powiększone, dzięki temu uwypuklają organiczność zastanego pejzażu oraz samego medium. Fotografiom towarzyszy mały obiekt będący dopełnieniem sfery haptycznej pracy. Ewa Kulesza w swojej realizacji umiejscowionej w najdalszym pomieszczeniu galerii podkreśla jak przeszłość odbija się w teraźniejszości poprzez pozostałości, pozornie nieistotne resztki, które Artystka przetwarza nadając im nowe znaczenie, przywracając im rangę. Sytuacja stworzona przez Artystkę kontrastuje z łagodnym początkiem opowieści o rozczuleniach, to tu jest miejsce aby zastanowić się co czującego po nas pozostanie. Niepokój towarzyszący utracie, odwaga zmierzenia się z przeszłością, oswajanie niepewnego, świadomość kruchości poprzez codzienne admiracje… Od wszystkiego aż kręci się w głowie, utrzymuj więc wzrok blisko mnie, to przychodzi rozczulenie.

Kamila Kobierzyńska, kuratorka wystawy

Autorki biorące udział w wystawie:

Aneta Grzeszykowska 

Anna Kędziora

Kamila Kobierzyńska

Ewa Kulesza

Anna Orłowska